jeszcze czego
-
w obrazach czy na obrazach?17.12.201417.12.2014W Wikipedii często spotykamy kategorie typu: Święty Franciszek na obrazach, Danae na obrazach, Archanioł Gabriel na obrazach. Moim zdaniem powinno być raczej w obrazach, a nie na obrazach, albo jeszcze lepiej w malarstwie. Chodzi przecież o pewien motyw w całej sekwencji obrazów. Por. tytuły książek: Dzieje Polski w obrazach, Gdańsk w obrazach itd.
-
wolta czy półwolta?2.12.20092.12.2009Pytanie dotyczy słowa wolta. Często używa się go w wyrażeniu zrobił woltę, co ma oznaczać zmianę poglądów o 180 stopni. W jeździectwie wolta oznacza wyjechanie ze ściany czworoboku, przejechanie okręgu, powrót z okręgu na ścianę w tym samym miejscu, z którego się wyjechało i kontynuacja jazdy w tym samym kierunku. Można zrobić półwoltę – półokrąg ze zmianą kierunku. Czy nie powinno się używać słowa półwolta, chcąc powiedzieć o zmianie?
Pozdrawiam -
Wołać po nazwisku?22.01.201022.01.2010Witam,
ostatnio spotkałam się z opinią, że zwrot Panie Pawle Kanio jest niepoprawny. Chodzi o odmianę nazwiska w tym wyrażeniu – czy jest to forma użyta poprawnie, czy też nie? Bardzo proszę o odpowiedź.
Pzdr.
-
Wpływ dokumentu25.12.201625.12.2016Pracuję w korporacji, w której powszechnie używa się sformułowań typu data wpływu dokumentu, 30 dni od wpływu ostatniego dokumentu itp. Czy to forma poprawna?
Moim zdaniem poprawny jest zwrot data wpłynięcia, a powyższe to jakiś rodzaj nowomowy.
-
wpół przymknięty czy wpółprzymknięty?5.04.20025.04.2002W „Innym słowniku języka polskiego PWN” w haśle wpół jest przykład „Wyjął z teczki wpół wyblakłą kartkę papieru”. Ale jest też hasło wpół- jako cząstka tworząca przymiotniki. W „Nowym słowniku ortograficznym PWN” mamy więc hasła wpółobłąkany, wpółprzegniły itd. Szczególnie mnie intryguje, dlaczego inną miarę przyłożono do słów przegniły i wyblakły, skoro oba są takim samym przypadkiem gramatycznym – albo obydwa są przymiotnikami, albo (w zależności od szkoły) obydwa są imiesłowami biernymi.
Jeszcze lepszy przykład (bo dotyczący tego samego wyrazu) można znaleźć w „Słowniku języka polskiego” pod red. W. Doroszewskiego. W haśle wpół czytamy: „Zarzucił wędkę i wpół przymkniętymi oczami obserwował korek na wodzie"; ale oprócz tego jest osobne hasło wpółprzymknięty.
Przypomina to trochę problem pisowni nie z imiesłowami – w jednych kontekstach rozróżnienie między pisownią łączną i rozdzielną było istotne, kiedy indziej treści wyrażone przez jedno i drugie były niemal synonimiczne. Wygląda na to, że tu jest podobnie i że w zasadzie dałoby się obronić pisownię wpół przegniły wbrew słownikowemu rozstrzygnięciu. Czy jednak rzeczywiście? I co wtedy z przymiotnikami nie pochodzącymi od czasowników?
Proszę o wyjaśnienie tej trudności.
Dziękuję. -
w przeważającej większości14.03.201114.03.2011Dzień dobry!
Czy wyrażenie w przeważającej większości należy traktować jako pleonazm?
Pozdrawiam
-
w przypadku14.07.200314.07.2003Szanowni Państwo,
czy oba poniższe sformułowania są poprawne?
1) choroba, w przypadku której bardzo się cierpi,
2) choroba, w której przypadku bardzo się cierpi.
Będę bardzo wdzięczny za odpowiedź.
Z poważaniem
Zbigniew Sepioł -
wtrącenia8.09.20068.09.2006Szanowni Państwo,
wiadomo, że przed spójnikami jak również i a także stawiamy przecinek. Zauważyłem jednak, że w wielu wypadkach przecinek stawia się także po wyrażeniu rozpoczętym tymi spójnikiem, np. „Posłowie polscy, jak również ich słowaccy koledzy, nie zostali wpuszczeni na salę”. Od czego to zależy? Od stopnia rozbudowania wtrącenia? Dziękuję i pozdrawiam. -
w uczelni czy na uczelni?12.01.200612.01.2006Witam,
mam pytanie, czy poprawne jest powiedzenie, że coś wydarzyło się w uczelni, a nie na uczelni? Coraz częściej spotykam się z pierwszym określeniem, co do którego nie jestem przekonana. Z góry dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam,
Agata Gwiazda -
W Wilanowie czy na Wilanowie?8.06.20178.06.2017Coraz częściej jestem uczestnikiem sporu pt. w czy na. Zawsze podpieram się opinią profesora Bańki zamieszczoną w 2011 roku, która mówi, że póki co powinniśmy nadal używać formy w Wilanowie. Ostatnio coraz częściej zacząłem się jednak spotykać z formą na Wilanowie używaną w przestrzeni publicznej. Skłoniło mnie to do zadania sobie, i co za tym idzie również Państwu, pytania – czy polski język i językoznawcy akceptują już formę na Wilanowie?